Badem Bahçelerinde Tozlanma

         Ticari badem çeşitlerinin çoğu kendiyle uyuşmaz. Bir başka deyişle bir badem çeşidi kendi çiçek tozlarıyla tozlandığı zaman ticari anlamda ürün vermez. Badem bahçelerinden bol ürün alabilmek için en az 2-3 çeşidin çiçeklerinin “karşılıklı olarak tozlanması” esastır. Badem ağaçların da karşılıklı tozlanan çiçek sayısının az olması meyve verimini çok azaltmaktadır. Özellikle geniş badem bahçelerinde çiçeklenme zamanında ağaç sıralarının çiçek duvarı oluşturması, arıların öteki çeşitten ağaç sıralarına gitmemelerine, sadece sıra üzerlerinde aynı çeşide ait ağaçları ziyaret etmesine yol açmaktadır. Bu yüzden ticari badem yetiştiriciliğinde belki de en önemli husus başarılı bir tozlanmanın sağlanmasıdır.

Badem ağaçlarının tozlanması aşağıdaki faktörlerden etkilenmektedir:

• Çeşitlerin çiçeklenme dönemlerinin çakışması
• Çeşitlerin çiçek tozlarının karşılıklı olarak uyuşur olması
• Karşılıklı tozlanma için çeşitlerin bahçe içinde yerleştirilme şekli
• Bahçedeki arı kolonisinin kuvveti
• Çiçeklenme dönemindeki hava koşulları

Çeşitlerin çiçeklenme dönemelerinin çakışması:

         Bahçedeki badem çeşitlerinin çiçeklenme dönemleri birbirleriyle çakıştığı zaman ürün miktarı en yüksek düzeyde olmaktadır. Mevcut badem çeşitlerinin çiçek açma dönemleri arasında bir ay kadar farklılık bulunmaktadır. Bu nedenle çeşit seçerken çiçek açma zamanları birbiriyle büyük ölçüde çakışanları seçmek başarılı bir tozlanmanın gerçekleşmesi ve dolayısıyla iyi meyve tutumu için gereklidir. Badem çeşitleri erken, orta ve geç çiçeklenenler olarak gruplandırılmaktadır.
Ülkemizde ilkbahar donları dikkate alınarak özellikle geç çiçeklenen çeşitleri (Ferragnes, Ferraduel vb.) seçmek gerekir. Eğer bir çeşit çiçeklenmesini tamamlayarak yapraklandığı zaman öteki çeşit henüz uyanmamış ise ürün almak olanaksızlaşır.

         Ülkemizde çok tanınan ve ince kabuklu meyve veren Nonpareil çeşidine tozlayıcı olarak kullanılan Texas çeşidi, Nonpareil'den yaklaşık 1 hafta sonra çiçek açmaktadır. Bu durum, Nonpareil çeşidinin az ürün vermesinin nedeni olabilir.

Karşılıklı tozlanmada uyuşmazlık: 

         Bazı badem çeşitleri öteki bazı çeşitlerle karşılıklı tozlanmada uyuşmazlık gösterebilir. Bu nedenle çeşitleri seçerken aralarında karşılıklı uyuşmazlık olmamasına dikkat etmek gereklidir.

İki Badem Çeşidinin Ardışık Olarak Dikimi

Üç Badem Çeşidinin Ardışık Olarak Dikimi

          Bu dikim sisteminde bir çeşide ait ağacın (kırmızı ile gösterilenler), yan sıralarda yer alan öteki iki çeşidin ağaçlarından tozlanabileceğine dikkat ediniz.